NEWCASTLE HASTALIĞI AŞI KAMPANYASI
Selam sevgili tavuk sever dostlarım, son zamanlarda bana en çok sorulan soru “ tavuklarımda hırıltı var, ne yapmalıyım? ”sorusu. İlkbahar ve sonbahar göçmen kuş hareketlerinin yoğun olduğu bir dönem ve ülkemiz coğrafi olarak kuşların göç haritasında kritik bir ülke. Bu nedenledir ki son birkaç aydır yine tavuklarda ve güvercinlerde solunum yolu enfeksiyonlarının görülme oranı arttı.Bu dönemde bu hastalıklardan korunmak için önceden aşılarımızı yapmamız gerekiyor.Göçmen kuşlarla gelen ve en yaygın görülen hastalık Yalancı Tavuk Vebası olarak bildiğiniz Newcastle Hastalığı (ND)’dır ve çok şükür ki aşısı bulunmaktadır. Aşı yaparak önemli oranda bir koruma sağlayabiliyoruz, zira hiçbir aşı %100 koruma sağlayamaz. Hastalık geldiğinde aşılı ve aşısız kümesler arasında önemli bir fark gözleniyor. Bu hastalık yeni bir hastalık değil ve aşısı da yarım asırdır kullanılmakta. Bu yüzden artık bu aşıları kullanma konusunda tereddüt etmemeli, periyodik olarak kullanmalısınız. Gördüğüm kayıplar inanın en az sizin kadar beni de çok üzüyor. Hem uygulaması kolay hem de fiyatı makul olan “Newcastle Hastalığı Aşı Kampanyası” nı bu yazımla ve videom la başlatıyorum sevgili tavuk severler. ND aşısını yapmayan tavukçu kalmasın istiyorum artık ülkemde. Bu konuda 7/24 benden bilgi alabilirsiniz.
ND aşılarını kısaca tanıtayım hemen size. Bu hastalığın iki tür aşısı var : canlı ve ölü (in aktif) aşılar. Canlı olanlar içme suyu ile birlikte verdiğiniz küçük cam şişelerdeki haplar. Bu aşıların uygulanması pratik ve çok çabuk bağışıklık oluşturuyor, fiyatları da makul. Ancak bağışıklık süresi kısa olduğu için sık sık tekrarlanması gerekiyor. Özellikle ilk iki uygulamanın üç dört hafta ara ile yapılması ve diğerlerinin de her iki ayda bir tekrarlanması gerekiyor.
Ölü aşılar ise yağlı, koyu süt kıvamında enjeksiyon yolu ile uygulanan in aktif aşılardır. Aşılar yağlı ve koyu kıvamlı olduğu için özel enjektör ve aşıcılar ile yapılmalıdır. Bu aşıların sağladığı bağışıklık uzun süreli olmakla beraber , tek başlarına yapıldığında yeterli koruma sağlayamazlar.
Peki hangisini kullanacağız ? İkisini de. Evet en ideali ikisini de yapmak. Salgınlardan korunmak için civciv, piliç, tavuk, güvercin ne varsa hepsine ölü aşılardan enjekte ettirip, hemen ardından da canlı aşılarınızı vermenizi tavsiye ediyorum. İkinci canlı aşınızı yukarıda da belirttiğim gibi üç dört hafta sonra yapıp, sonrasında da her iki ayda bir canlı aşıları tekrarlamanız gerekiyor. Ölü aşının ise yılda bir defa tekrarlanması yeterli. Size diğer bir tavsiyem de bu hastalık için aşılama yaparken ikili, üçlü, dörtlü karma aşı arayışına girmemeniz. Endüstriyel tavukçulukta kullanılan pahalı karma aşıları kullanmanızı lüks buluyorum. Öncelikle ND aşılamalarını iyice öğrenip yapalım ki gerekirse diğerlerini de yapalım. ND ölü ve canlı ( Lasota veya Clone ) aşıları her daim elinizin altında olsun ve düzenli olarak uygulayın.
Düzenli olarak yapmanız gereken diğer bir aşı da Çiçek (Pox) aşısı. Bu aşıyı da piliçleriniz iki aylık olduğu andan itibaren her dönemde uygulayabilirsiniz ve yılda bir defa tekrarlamalısınız. Bu hastalıktan ve aşılama detaylarından daha sonraki yazılarımda söz edeceğim.
Şimdi canlı ND aşılarının nasıl uygulanacağı konusunda pratik bilgiler vereceğim size, kağıt kaleminizi hazırlayın not almak için :
Bu aşılar en az 1000 adetlik kümesler için üretilmiştir. Yani bir şişesi 1000 tavuk içindir ; 1000 doz.
Temel prensip aşı şişesinin açılmasından itibaren 1-2 saat içerisinde tüketilmesidir. Çok kısa sürede tüketilmesi de 2 saatten uzun sürede tüketilmesi de uygun değildir. Bu amaçla en geç 2 saat içerisinde tüketecekleri su miktarını bilmemiz gerekiyor. Bunun için aşı uygulamasından önce prova yapmanız çok yararlı olacaktır. Yetişkin tavuklar için bir hesaplama yapalım:
1000 Dozluk bir aşı şişesi 1000 adet tavuğa verilecek ise, 1 günde içtikleri suyu bilmeliyiz. Bu miktar mevsimsel değişiklik göstermekle birlikte 200 litre civarındadır. Aşıyı vermeden önce tavuklarımızı 2-3 saat susuz bırakmalıyız. Bu durumda günlük suyun en fazla 1/5’i civarında (30-40 litre, 40 litreyi asla geçmeyin) su hazırlamalıyız.
1000 yetişkin tavuk için 30 litre suya 1000 doz aşı şişesi hazırlanır. Temel prensip budur. Yaşı küçük olan tavuklarınız, piliç ve civcivleriniz için onların yaşı ile uyumlu miktarlar belirlemelisiniz ( en iyisi öncesinde prova etmenizdir. Pratik olarak 10 günlükse 10 litre civarında, 20 günlük ve üzeri ise 15-20 litre civarında su hazırlamanız uygun olacaktır ).
Aşı suyu soğuk,klorsuz ve temiz olmalıdır. Aşıyı hazırlayacağınız kaplar plastik olmalıdır. Aşının canlılığını korumak için suya yağsız süt tozu, yağsız süt veya aşı ile birlikte alabileceğiniz stabilizatörler (mavi toz paket) katılmalıdır.
Her 1 litre su için en az 2 gr süt tozu, her 5 litre su için de en az 100 cc (gr) yağsız süt hesap edebilirsiniz. Süt tozu veya sütü kattığınız suyu 15-20 dakika bekletmelisiniz.
Soğuk zinciri bozmadan (4-8 derece), buzdolabınızın üst raflarında muhafaza ettiğiniz aşınızı buz aküsüyle birlikte aşı yapacağınız yere götürmelisiniz.Güneş ışığına ve ısıya maruz bırakmamalısınız.
Artık aşı şişenizi dış kapağını açtıktan sonra lastik tıpasıyla birlikte kovadaki sütlü suyun içinde açabilirsiniz. Şişenin içine biraz su alıp çalkalayın ve kovaya boşaltın. Aşı suyunuz hazır.
Eğer sizin 100 tavuğunuz varsa hazırladığınız bu karışımın 1/10’unu sizin için yeterli olacaktır.Duruma göre bu miktarı iki katına kadar çıkarabilirsiniz. Yani 30 litrenin 3-6 litresini kullanabilirsiniz.
( Diğer bir pratik yöntem : 1 çay bardağı yağsız süt+9 çay bardağı soğuk klorsuz su karışımını dinlendirip, aşınızı içinde açıp iyice karıştırın. Aşılı karışımdan alacağınız her 1 çay bardağı 100 tavuk içindir. Bu aşılı suyu susuz bıraktığınız tavuklarınızın en geç 2 saatte tüketeceği su miktarına (100 tavuk için 2-4 litre civarı ) katıp, karıştırın ve içirin.)
Aşı verirken mutlaka ilave suluk ekleyin ki küçükler de rahatça içebilsin.
Evet sevgili tavuk severler ND AŞI KAMPANYASI başlamıştır ! Siz de geç kalmadan aşınızı uygulayın.
Sağlıklı günler,
Tavuk Doktoru
Bandırma / 17 Mayıs,2019
DİP NOT : www.ettavukpiyasası.com adresinde konuyla ilgili video mu bulabilirsiniz.
